188 χρόνια από τη Ναυμαχία του
Ναυαρίνου: Η σύγκρουση που λύτρωσε την Ελληνική Επανάσταση
HuffPost
Greece | Κώστας Μαυραγάνης
Δημοσιεύθηκε:
20/10/2015 8:45 πμ EEST Ενημερώθηκε: 20/10/2015 4:05 μμ EES
Στην
ελληνική ιστορία λίγες είναι οι συγκρούσεις που έχουν τη σημασία και το ειδικό
βάρος της ναυμαχίας του Ναυαρίνου: Η 20ή Οκτωβρίου 1827, 188 χρόνια πριν,
αποτέλεσε μια εκ των τελικών πράξεων επίλυσης του «ελληνικού ζητήματος», που
ήταν σε εξέλιξη από το 1821, με την ολοκληρωτική καταστροφή του
τουρκοαιγυπτιακού στόλου από ναυτικές μοίρες της Βρετανίας, της Ρωσίας και της
Γαλλίας, σηματοδοτώντας το οριστικό τέλος της εκστρατείας του Ιμπραήμ. Με τη
ναυμαχία, η οποία έλαβε χώρα στον κόλπο του Ναυαρίνου στη δυτική ακτή της
χερσονήσου της Πελοποννήσου στο Ιόνιο, άνοιξε ο δρόμος για τον εξαναγκασμό της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην αποδοχή της δημιουργίας του ελληνικού κράτους -
αποτελώντας έτσι τον νικηφόρο επίλογο της Ελληνικής Επανάστασης και την ανατολή
της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Το υπόβαθρο
και η πορεία προς τη ναυμαχία.
Βασικός
παράγων που οδήγησε στην επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων ήταν η ρωσική επιδίωξη
για επέκταση στη Μαύρη Θάλασσα και πέρα από αυτή σε βάρος της καταρρέουσας
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε συνδυασμό με τη στήριξη της κοινής γνώμης προς
τους ορθόδοξους Έλληνες. Οι ρωσικές προθέσεις θεωρήθηκαν απειλή από τις
ευρωπαϊκές δυνάμεις (ειδικότερα τη Βρετανία και την Αυστρία), οι οποίες σε
πρώτη φάση ήλπιζαν στην καταστολή της ελληνικής εξέγερσης. Ωστόσο, η πίεση της
κοινής γνώμης εντεινόταν με το πέρασμα του χρόνου, με το ρεύμα των φιλελλήνων
εθελοντών να ενισχύεται, σε μεγάλο βαθμό λόγω των τουρκικών κτηνωδιών (ειδικά
από το 1825 με την αιγυπτιακή εισβολή του, υποτελούς στην Υψηλή Πύλη, Ιμπραήμ
Πασά και μετά), οι οποίες γίνονταν γνωστές στη Δύση. Επίσης, τα δεδομένα
άλλαξαν σημαντικά όταν ανέβηκε στον ρωσικό θρόνο ο Νικόλαος Α', που ακολούθησε
επιθετικότερη πολιτική όσον αφορά στο ζήτημα. Υπό τον φόβο μιας γενικευμένης
ρωσικής παρέμβασης, η οποία θα ήταν αδύνατον να συγκρατηθεί, η Βρετανία
επεδίωξε να επέμβει με τη σειρά της, ενώ παράλληλα η Γαλλία μεσολαβούσε για
συντονισμένη ενέργεια, αποσκοπώντας και σε αναστήλωση της θέσης της στα
ευρωπαϊκά δρώμενα μετά την ήττα της στους Ναπολεόντειους Πολέμους.
Οι τρεις
δυνάμεις συμφώνησαν, στο πλαίσιο της Συνθήκης του Λονδίνου (1827) στον
εξαναγκασμό της Υψηλής Πύλης (όπως ήταν γνωστή η οθωμανική κυβέρνηση) στο να
παρέχει αυτονομία στους Έλληνες μέσω της άσκησης στρατιωτικής ισχύος, με
αποστολή ναυτικών μοιρών στην ανατολική Μεσόγειο, υπό τη γενική διοίκηση του
Βρετανού αντιναυάρχου Έντουαρντ Κόδριγκτον (διοικητές της ρωσικής και γαλλικής
μοίρας ήταν αντίστοιχα οι Χέυδεν και Δεριγνύ). Η συμφωνία έγινε αποδεκτή από
την ελληνική πλευρά, ωστόσο ο Ιμπραήμ κωλυσιεργούσε σκοπίμως, ζητώντας χρονικό
περιθώριο για να λάβει εντολές από την Αίγυπτο και την Κωνσταντινούπολη-
δεσμευόμενος παράλληλα ότι ο στόλος του δεν θα έβγαινε από την Πύλο, ενώ
παράλληλα ήταν κανονικά σε εξέλιξη οι επιχειρήσεις του στην ξηρά.
Στις 6
Σεπτεμβρίου έλαβε χώρα επεισόδιο μεταξύ βρετανικών και τουρκοαιγυπτιακών πλοίων
στα παράλια της Δωρίδας, με αποτέλεσμα την καταστροφή 6 μικρών τουρκικών και
ενός αλγερινού σκάφους. Δύναμη του τουρκοαιγυπτιακού στόλου απέπλευσε από την
Πύλο για αντίποινα, η οποία αναγκάστηκε να επιστρέψει στο λιμάνι κατόπιν
επέμβασης του ίδιου του Κόδριγκτον από τη Ζάκυνθο, με δύο πλοία- ωστόσο οι
τουρκοαιγυπτιακές δυνάμεις έστειλαν δύναμη στην ξηρά, όπου προέβη σε εμπρησμούς
και καταστροφές καλλιεργειών. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθείί αναφορά
Βρετανού καπετάνιου ο οποίος κατέβηκε στην ξηρά και είδε την κατάσταση,
εκτιμώντας ότι αν ο Ιμπραήμ παρέμενε στην Ελλάδα, πάνω από το 1/3 των κατοίκων
θα λιμοκτονούσε- τέτοια ήταν η έκταση της καταστροφής που είχαν προκαλέσει τα
τουρκοαιγυπτιακά στρατεύματα. Επιστολή διαμαρτυρίας από τους διοικητές της
συμμαχικής δύναμης απεστάλη στον Ιμπραήμ, ο οποίος όμως ήταν άφαντος.
Οι τρεις
διοικητές αποφάσισαν ότι θα ήταν ανεπίτρεπτο να παραμείνουν απλοί θεατές των
τουρκικών θηριωδιών, ενώ είχε προηγηθεί προσωπική οδηγία του Στράτφορντ
Κάνινγκ, Βρετανού πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη, προς τον Κόδριγκτον: «αν
χρειαστεί, επιβάλετε την ειρήνη με τα πυροβόλα σας». Οι συμμαχικές μοίρες
εισήλθαν στην Πύλο στις 20 Οκτωβρίου, λαμβάνοντας θέσεις μάχης, με τον
Κόδριγκτον να απαντά στις οθωμανικές αιτιάσεις - ότι ο Ιμπραήμ δεν είχε δώσει
σχετική άδεια- πως δεν είχε καταφθάσει για να λάβει εντολές, αλλά για να δώσει,
και ότι αν ο συμμαχικός στόλος δεχόταν πυρά, θα εξόντωνε τον τουρκικό- «και ότι
δεν πρόκειται να λυπηθεί αν του δοθεί αυτή η ευκαιρία».
Οι δυνάμεις
Η ισχύς του
τουρκοαιγυπτιακού στόλου του Ιμπραήμ ανερχόταν σε 89 πολεμικά και οπλιταγωγά,
σε παράταξη πετάλου/ ημισελήνου, σε τρεις γραμμές, από το φρούριο του Ναυαρίνου
μέχρι τη Σφακτηρία, υπό την κάλυψη των πυροβόλων των οχυρών. Η πρώτη γραμμή
αποτελούνταν από βαριές μονάδες μάχης («πλοία της γραμμής (μάχης)», ships of
the line), η δεύτερη από μικρές φρεγάτες και μεγαλύτερες κορβέτες και η τρίτη
από τα μικρότερα υπόλοια πλοία. Στις άκρες ήταν παραταγμένα πυρπολικά και
κορβέτες, με το σχέδιο να είναι τα μικρότερα σκάφη να ανοίγουν πυρ μέσα από τα
κενά της παράταξης, υπό την κάλυψη των μεγαλυτέρων μονάδων.
Η συμμαχική
δύναμη ήταν αριθμητικά αρκετά μικρότερη, με 27 πλοία (12 αγγλικά, 8 ρωσικά, 7
γαλλικά) και 1.324 πυροβόλα έναντι 2.240, ωστόσο διέθετε περισσότερες βαριές
μονάδες (ships of the line- 10 έναντι 3), ενώ τα πληρώματα ήταν κατά πολύ
ανώτερα των τουρκοαιγυπτιακών. Το σχέδιο ήταν η συμμαχική δύναμη να εισέλθει
στο εσωτερικό της τουρκικής «ημισελήνου», με τη μοίρα του Κόδριγκτον να
αντιμετωπίζει το οθωμανικό κέντρο και τους Γάλλους και τους Ρώσους απέναντι
στην αριστερή και τη δεξιά πτέρυγα των Οθωμανών. Η θέση της γαλλικής μοίρας δεν
ήταν τυχαία, καθώς είχε απέναντί της τις, εκπαιδευμένες από τους Γάλλους
αιγυπτιακές δυνάμεις. Γενικότερα, η επιλογή του Κόδριγκτον θεωρείται ως
παρακινδυνευμένη έως και λανθασμένη από τακτικής πλευράς, καθώς επέτρεψε στον
στόλο του να περικυκλωθεί- ωστόσο θεωρείται ότι αυτό οφείλεται στην εξαιρετικά
υψηλή εμπιστοσύνη των διοικητών της συμμαχικής δύναμης στην ανωτερότητα των
σκαφών και πληρωμάτων τους έναντι των τουρκοαιγυπτιακών.
Η μάχη
Στις 1.30 μμ
ο Κόδριγκτον έδωσε τη διαταγή στα πληρώματα της συμμαχικής δύναμης να ετοιμαστούν
για δράση, με τους πυροβολητές σε ετοιμότητα και τις θυρίδες των πυροβόλων
μισάνοιχτες- ωστόσο, οι εντολές ήταν να ανοίξουν πυρ μόνο σε περίπτωση που
δέχονταν επίθεση. Στις 2.00 μμ άρχισε η είσοδος των συμμαχικών πλοίων στον
κόλπο, με τον Κόδριγκτον στη ναυαρχίδα του, «Ασία», επικεφαλής. Ακολουθούσαν οι
Γάλλοι και μετά τα ρωσικά σκάφη. Στις 2.15 τα τρία βρετανικά «πλοία γραμμής»
είχαν λάβει τις θέσεις τους, ενώ τα οθωμανικά πληρώματα κινητοποιούνταν.
Κάπου εκεί
άρχισε η σύγκρουση. Οι πρώτες βολές φαίνεται ότι προήλθαν από την τουρκική
πλευρά: Από τη βρετανική φρεγάτα «Ντάρτμαουθ» έγινε αντιληπτή η προετοιμασία
οθωμανικού πυρπολικού, και απεστάλη λέμβος για να ζητήσει παύση της. Οι
Οθωμανοί άνοιξαν πυρ εναντίον της και έβαλαν φωτιά στο πυρπολικό. Δεύτερο
σκάφος πλησίασε το πυρπολικό για να το απομακρύνει, ωστόσο οι Οθωμανοί άνοιξαν
ξανά πυρ, προκαλώντας απώλειες. Το πλήρωμα του «Ντάρτμαουθ» άνοιξε πυρ με
μουσκέτα, με το γαλλικό «Sirene», που μόλις έμπαινε στον κόλπο, να παρέχει
επίσης πυρά υποστήριξης με ελαφρά όπλα. Η πρώτη χρήση πυροβόλου έγινε από
τουρκική κορβέτα, εναντίον του γαλλικού σκάφους. Ακολούθησε αλυσιδωτή αντίδραση
και κλιμάκωση της σύγκρουσης, πριν η συμμαχική δύναμη παραταχθεί πλήρως- ωστόσο
αυτό αποδείχτηκε πλεονέκτημα, καθώς πολλά συμμαχικά σκάφη δεν είχαν προλάβει να
ρίξουν άγκυρες, οπότε και διατηρούσαν ευελιξία κινήσεων – ακόμα και αν το
περιθώριο ελιγμών στον κόλπο ήταν μικρό, και τα περισσότερα σκάφη πολέμησαν
τελικά αγκυροβολημένα, σε πολύ μικρή απόσταση μεταξύ τους.
Το γαλλικό
«Σκιπίων», πίσω από το «Sirene» του Δεριγνύ δέχτηκε την επίθεση αιγυπτιακών
φρεγατών, καθώς και πυρά από την ξηρά και την έφοδο ενός πυρπολικού, που
κατάφερε να προσκολληθεί προς στιγμήν, απειλώντας το πλοίο με καταστροφή.
Ωστόσο απομακρύνθηκε από το αδελφό «Trident», με τη βοήθεια βρετανικών σκαφών.
Το «Sirene» έδωσε μακρά μάχη με το «Ιχσάνια», μέχρι την ανατίναξη του δεύτερου,
δεχόμενο παράλληλα πυκνά πυρά από το φρούριο του Ναυαρίνου- στα οποίο
ανταπέδωσε, μαζί με τα «Trident» και «Σκιπίων», κάνοντας τις πυροβολαρχίες του
να σιγάσουν. Ο πλοίαρχος του γαλλικού «Μπρεσλάου» αποσπάστηκε από τον
σχηματισμό και κινήθηκε προς το κέντρο του κόλπου, ενισχύοντας το βρετανικό
«Αλβιών» και το ρωσικό «Αζόφ». Το «Αλβιών» - που είχε αχρηστεύσει μια οθωμανική
φρεγάτα- δεχόταν πυκνά πυρά από τρία οθωμανικά «πλοία της γραμμής» ταυτόχρονα,
ωστόσο η ανικανότητα των Τούρκων πυροβολητών να στοχεύσουν αποτελεσματικά είχε
ως αποτέλεσμα το γαλλικό σκάφος να προλάβει να καταφθάσει, υποστηρίζοντας το
βρετανικό πολεμικό. Στη συνέχεια το «Μπρεσλάου» έπαιξε σημαντικό ρόλο στην
καταστροφή της ναυαρχίδας του Οθωμανού ναυάρχου, Ταχίρ Πασά («Γκιουχ Ρεουάν»)
και άλλων 4 φρεγατών. Έντονη δράση είδε το «Ασία» του Κόδριγκτον, που ήταν
ανάμεσα στο «Φαχτί Μπαρί», ναυαρχίδα του ναυάρχου Καπιτάν Μπέη και της φρεγάτας
του Μοχάραμ Μπέη, «Guerriere»- ο οποίος έκανε σήμα στον Κόδριγκτον ότι δεν θα
άνοιγε πυρ. Το «Ασία» συγκέντρωσε τα πυρά του στο «Φαχτί Μπαρί», τσακίζοντάς
το. Ακολούθως ο Κόδριγκτον έστειλε έναν Έλληνα, τον Π. Μικέλη, στο «Guerriere» για
συνομιλίες, ο οποίος όμως πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε ενώ επιβιβαζόταν στο
σκάφος, Το «Guerriere» άνοιξε πυρ, με το βρετανικό πολεμικό και το ρωσικό
«Αζόφ» να ανταποδίδουν, καταστρέφοντας την εχθρική φρεγάτα εντός 20 λεπτών.
Η ρωσική
δύναμη ήταν η τελευταία που έφτασε στις θέσεις της, όπως είχε προσχεδιαστεί. Η
θέση της ήταν η πλέον εκτεθειμένη, και η μάχη ήταν ιδιαίτερα έντονη στο
συγκεκριμένο σημείο, με το «Αζόφ» να βυθίζει και αχρηστεύει 3 μεγάλες τουρκικές
φρεγάτες και μια κορβέτα. Στη δεξιά πτέρυγα των Οθωμανών, τα βρετανικά «Armide»
και «Talbot» σε πρώτη φάση αντιμετώπισαν τις οθωμανικές φρεγάτες και τις
επάκτιες πυροβολαρχίες μόνα τους, μέχρι που ενισχύθηκαν από ρωσικές φρεγάτες.
Παράλληλα, μικρότερα βρετανικά και γαλλικά σκάφη υπό την εποπτεία του
«Ντάρτμαουθ» απέτρεπαν τις επιθέσεις των πυρπολικών, που είχαν θεωρηθεί
(δικαίως) ως η σημαντικότερη απειλή προς τον συμμαχικό στόλο. Πέραν της αρχικής
επίθεσης στο «Σκιπίων», ούτε ένα οθωμανικό πυρπολικό κατάφερε να πλήξει
συμμαχικό σκάφος κατά τη ναυμαχία.
Κατά τις
4.00 μμ, τα μεγαλύτερα οθωμανικά πολεμικά είχαν βυθιστεί, ανατιναχτεί ή
αχρηστευθεί, αφήνοντας στο έλεος των συμμαχικών μοιρών – που, αν και είχαν
υποστεί ζημιές και απώλειες στα πληρώματα, δεν είχαν χάσει ούτε ένα σκάφος- τα
μικρότερα σκάφη του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Ακολούθησε ολοκληρωτικός
εκμηδενισμός της τουρκοαιγυπτιακής δύναμης, που διήρκεσε περίπου δύο ώρες. Απο
την οθωμανική αρμάδα γλίτωσαν μόλις οκτώ σκάφη, ενώ οι απώλειες εκτιμάται πως
ανήλθαν σε 3.000 νεκρούς και 1.109 τραυματίες. Οι συμμαχικές απώλειες ήταν 181
νεκροί και 480 τραυματίες.
Ο απόηχος
Η καταστροφή
του οθωμανικού στόλου πυροδότησε ξέφρενους πανηγυρισμούς στον ελλαδικό χώρο,
ακόμα και αν τα τουρκοαιγυπτιακά στρατεύματα εξακολουθούσαν να επιχειρούν (θα
αποσύρονταν αργότερα, καθώς το πλήγμα ήταν διπλό, τόσο στο ηθικό όσο και λόγω
της στέρησης της ικανότητας θαλασσίου ανεφοδιασμού). Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη
αντέδρασε με ενθουσιασμό, ενώ πολύ θετικές ήταν οι αντιδράσεις σε Γαλλία και
Ρωσία, με τον βασιλιά Κάρολο Ι' της Γαλλίας να χαρακτηρίζει τη ναυμαχία «ημέρα
δόξας» για το γαλλικό ναυτικό και τον τσάρο Νικόλαο να παρασημοφορεί τον Χέυδεν
και να αποστέλλει συγχαρητήρια επιστολή στον Κόδριγκτον για το μαχητικό του
πνεύμα. Ωστόσο, στη Μ. Βρετανία οι ενέργειες του Κόδριγκτον δέχτηκαν έντονη
κριτική και διερευνήθηκαν ενδελεχώς, με τον αντιναύαρχο να τεκμηριώνει και
στηρίζει τις επιλογές του, υποστηρίζοντας ότι, αν δεν είχε ενεργήσει όπως
ενήργησε, ο Ιμπραήμ θα είχε καταστρέψει όλη την Πελοπόννησο. Γενικότερα, η
βρετανική κυβέρνηση τήρησε αποστάσεις, χαρακτηρίζοντας τη ναυμαχία «απρόοπτο
συμβάν». Ο Κόδριγκτον έπεσε σε δυσμένεια και απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά του
το 1828- ωστόσο είχε γίνει ήρωας στα μάτια της βρετανικής κοινής γνώμης, που
τον είδε ως αρχιτέκτονα άλλης μιας μεγάλης νίκης του Βασιλικού Ναυτικού, και
παρασημοφορήθηκε από τον βασιλιά.
Η καταστροφή
του οθωμανικού στόλου, στην τελευταία μεγάλη ναυμαχία μεταξύ ιστιοφόρων σκαφών
(που χαρακτηρίστηκε από άνευ προηγουμένου συγκέντρωση ισχύος πυρός σε μικρό
χώρο) πρακτικά έσωσε την Ελληνική Επανάσταση. Σε συνδυασμό με τον ρωσοτουρκικό
πόλεμο που ξέσπασε το 1828 και μια επιπλέον παρέμβαση, την «εκστρατεία του
Μωριά», με αποστολή γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στην Πελοπόννησο, άνοιξε
τον δρόμο για την τελική απώθηση/ απομάκρυνση των οθωμανικών δυνάμεων από την
κεντρική και νότια Ελλάδα, με τελικό αποτέλεσμα την ίδρυση του σύγχρονου
ελληνικού κράτους.
-ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΠΕΤΡΟΜΠΕΗ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ-ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑΣ
O Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης
απευθύνεται στους Έλληνες, γιά τη θυσία του γιού του Ιωάννη, δίδοντας ένα ακόμη
παράδειγμα φιλοπατρίας:[1]
23
Μαρτίου 1825
«Αδελφοί Έλληνες !
Ευχαρίστως έπιον και το πικρόν τούτο
ποτήριον. Εθυσιάσθη μαχόμενος ενδόξως υπέρ Πίστεως και υπέρ Πατρίδος και ο
έτερός υιός μου, ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης, όστις ετραυματίσθη κατά την εν
Νεοκάστρω μάχην εις τας 14 του παρόντος ανδρείως πολεμών τον βάρβαρον εχθρόν
και μετά οκτώ ημέρας παρέδωκε το πνεύμα του εις τον Θεόν. Ούτος ο ένδοξος
Μάρτυς της φιλτάτης ελευθερίας ήδη επαναπαύεται εις τους κόλπους του Αβραάμ,
και ας αγάλλεται αξιωθείς να επισφραγίση την δόξαν του με τοιούτον έντιμον
θάνατον ! «Γαίαν έχοις ελαφράν τέκνον γλυκύτατον, των αθανάτων Προπατόρων σου,
άξιον και των μαχιμωτάτων αδελφού σου και θείου σου Ηλιού και Κυριακούλη
εφάμιλλον» ! Ο θάνατός σου ήδη βαλσαμώνει τας κινδυνώδεις πληγάς, όσας αι
δειναί περιστάσεις τής πατρίδος ήνοιξαν εις την καρδίαν μου, επειδή με δίδει
χρηστάς ελπίδας ότι της Σπαρτιατικής ευθαρσίας σου το αξιομίμητον παράδειγμα,
θέλει ελευθερώσει το πατρώον έδαφος από την στιγεράν παρουσίαν των απανθρώπων
τυράννων.
Ναι, αδελφοί μου Έλληνες και φίλτατοί μου
Σπαρτιάται, το γενναίον παράδειγμα του νεανίσκου τούτου μιμούμενοι δράμετε να
εκδικηθήτε την καθυβρισθείσαν πατρίδα μας από τους μοχθηρούς Αιγυπτίους, οι
οποίοι απετόλμησαν και απέβησαν εις την Πελοπόννησον, επαπειλούντες να μας
αρπάξουν τα Ιερά τής φύσεως δίκαια, να υποδουλώσουν εκείνους, όπου
κατεκρήμνισαν τον υπερμεγέθη κολοσσόν του Οθωμανικού κράτους, και να παραδώσουν
τα πάντα εις πυρ και εις σίδηρον.
Φίλτατοι
Έλληνες! αι σκιαί του Κυριακούλη, Ηλιού και Ιωάννου και αι σκιαί των επιλοίπων
συμπατριωτών σας και αδελφών ήδη προΐπτανται εις τας συνελεύσεις σας, και
επικαλούνται προς εκδίκησιν του πολυτίμου αυτών αίματος τον ισχυρόν σας
βραχίονα. Αύται σας εξορκίζουν εις το ιερόν όνομα του θεού και της πατρίδος να
μη υποφέρητε να καταπατηθούν από τους απίστους τα Ελληνικά δίκαια, να μην
υποφέρητε να βεβηλωθούν οι ναοί του Υψίστου, να κατασφαγούν αθώα πλάσματα,
νηπίων, γερόντων, γυναικών, παρθένων, και να εξανδραπονδισθούν οι αδελφοί σας.
Ιδού, τρέχω και εγώ εις το εν Νεοκάστρω Ελληνικόν στρατόπεδον, όπου εύχομαι
ηνωμένος μεθ’ υμών, όσον τάχος, να συμπολεμήσωμεν κατά του εχθρού, και να
ελευθερώσωμεν την πατρίδα, όπως δοξάσωμεν εκ νέου την Ελλάδα καθώς οι πρόγονοί
μας την εδόξασαν πάλαι ποτέ.
Δράμετε λοιπόν εις το στάδιον της δόξης
και της αθανασίας, θαρρούντες εις τον έφορον των δικαίων, ότι θέλει
αποδειχθώμεν και αύθις νικηταί και τροπαιούχοι, εκδικούμενοι την πατρίδα, και
τον άωρον θάνατον τού αοιδίμου Ιωάννου, και των λοιπών συναδελφών μας, οίτινες
εφάνησαν άξιοι της Ελλάδος από την αρχήν τού ιερού τούτου Αγώνος.
Εν Τριπολιτζά,
Μαρτίου 23, 1825
Ο Ζηλωτής
Πατριώτης
Πετρόμπεης
Μαυρομιχάλης».
-
============
============
Εν Σπάρτη τη 29η Απριλίου 1830
Εξοχώτατε!
Ελεύθεροι πάντοτε οι κάτοικοι της
σημερινής Σπάρτης κατέστημεν αρχή και πρώτοι της Ελληνικής επαναστάσεως,
προδραμόντες, και πρωταγωνισθέντες εις το στάδιον του ελληνικού αγώνος,
επροσφέραμεν θύμα την ζωήν μας και λοιπά, μαχόμενοι κατά διαφόρους καιρούς
και τόπους κατ’ εχθρών, και το αξιολογώτερον ταπεινώσαντες την υπερήφανον οφρύν
του ανικήτου Ιμπραήμη δις και τρις.[1]
Ου μόνον ταύτα, αλλ’ ότε η Ελλάς έλαβε
Κυβερνήτην ημείς και υπήκοοι εις τους Νόμους και εις τα καθεστώτα υπηκούσαμεν
πρόθυμοι εις τας Διαταγάς της Σ. Κυβερνήσεως, δεν ελείψαμεν να ζητήσωμεν
πολλάκις μέσον του κοινού πατρός και συμπολίτου μας Γέροντος Π. (Πετρόμπεη)
Μαυρομιχάλη μετα των λοιπών πληρεξουσίων μας δια να εμβώσιν εξ ημών είς τε την
στρατιωτικήν και πολιτικήν της πατρίδος μας δούλευσιν, ν’ αξιωθώμεν και ημείς
κυβερνητικής προνοίας, να γένη σχολείον δημόσιον της προγονικής Γλώσσης, προς
εκπαίδευσιν της νεολαίας μας.
Αλλά πάντων απετύχομεν, μ’ όλον ότι εις
άκρον ενδεείς, και κατοικούντες δυσβάτους, και αποτόμους πέτρας, και Γήν ξηράν
και άκαρπον, αντί τούτων εδέχθημεν έκτακτον επιτροπείαν υστερημένην του
δικαιώματος από του να λέγηται Διοικητής της Σπάρτης, αλλά διακεκομένα, η μεν
Δυτική Μεσσένια η δε Ανατολική Λακεδαιμονία.
Μ’ όλα ταύτα η παρουσία του Κυρίου
Ψύλλα, η αμεροληψία του, και οι σοφοί του λόγοι ( καθώς και ήδη οι όμοιοι
τρόποι και αρεταί του Κυρίου Λυκούργου)[2] έφεραν πάντα
ηρεμίαν, αλλ’ αίφνης και παρελπίδα εδέχθημεν έτερον επίτροπον τον Γενοβέλην,
όστις εις τα μέρη ταύτα τα πάντα συνετάραξεν επικινδύνως, διαβάλλων τον ένα
κατά του άλλου, ενεργών φατρίας, πράττων εναντίον των νόμων, και ερεθίζων τους
απλουστέρους εις το κακόν, και τινές εξ αυτών απατούμενοι από τας δολιότητας
του ανεφέροντο προς την Υ.Ε. υπέρ αυτού, ανεφέρθημεν πολλάκις περί τούτου έως
ου η Σ. Κυβέρνησις αυτόν εξέβαλλε.
Με μεγάλην λύπην και πόνον της ψυχής μας
ακούομεν ότι διορίζεται πάλιν ο ίδιος να μας διοικήση.
Διό αναφερόμενοι παρακαλούμεν να εμποδισθή
ο ερχομός του, και αντ’ αυτού δεόμεθα προς την Σ. Κυβέρνησιν να μας χορηγήση
Ιδιαίτερον ενάρετον Διοικητήν, και Δικαστήριον λεγόμενον της Σπάρτης,
διορίζουσα και τα μέλη του Δικαστηρίου από εναρέτους και φιλησύχους.
Εκ του εναντίου δε και η αίτησις μας δεν
εισακουσθή , αλλά σταλλή ο ειρημένος Γενοβέλης, γνωρίζομεν άφευκτα ότι
θέλει ακολουθήσουν ταραχαί, εμφύλιοι πόλεμοι, και τα μεγαλύτερα δεινά εις την
πατρίδα μας, ανακαλούσα την πρώτην σκηνήν των τραγικών αποτελεσμάτων.
Όθεν δια να κηρύττωμεν τον εαυτόν μας
εκτός πάσης ευθύνης, αφ’ όσα προκύψουσιν εκ τούτου δεινά, βάλλομεν υπ’ όψιν της
Υ.Ε. της τα πάντα, και μένομεν ευέλπιδες ότι η συνετή φρόνησις της θέλει μας
ελεήσει την ειρήνην και όχι την ταραχήν, υποσημειούμεθα ευσεβάστως.
Εν Σπάρτη τη 29η Απριλίου 1830
Εκ της επαρχίας Σταυροπηγίου Εκ της
επαρχίας Ανδρούβιστας
Παναγιωτάκης Κουμουνδουράκης Πιέρος
Τρουπάκης
Γρηγόριος Κουμουνδουράκης
Κοσταντις Τουράκης
Επαρχιακή Δημογεροντία Σταυροπηγίου
επικυροί το γνήσιον των άνωθεν υπογραφών, και τα διαλαμβανόμενα
Εν Αρμηρώ τη 2 μαϊου 1830
Ο εκ των μελών της Δημογεροντίας
Ιωάννης Λογοθέτης
Επαρχιών ως εξής:
Εκ της επαρχίας
Ζυγού Εκ της επαρχίας
Μαϊνης
Πανάγος
Χριστέας
Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης[3]
Ο επιστάτης της ευταξίας
Μιχάλης Καλαγκάς[4]
Ο επιστάτης της ευταξίας επαρχίας μαλέβρι
επικυρι το γνίσιον τον άνοθεν υπογραφόν και τα διαλαμβανόμενα.
Τη 13 μαϊου 1830 εν Καρβελά
Γ. Δημητρακαράκος
Η επαρχιακή Δημογεροντία Ζυγού επικηρεί το
γνήσιον των άνοθεν υπογραφών και τα διαλαμβανόμενα
Τη 4η Μαϊου 1830. Κουτήφαρη
Η Δημογέροντες
Τ. Σ Δημήτριος δημολόπουλος
Αναγνώστης Γενσούλου
Εκ της ανατολικής Σπάρτης
Μ. Πιερο μπεηζανδές γρηγοράκης
Δ. Γριγοράκης
Π. Κοσονάκος
κυρ γριγοράκης
Η επαρχιακή δημογεροντία Μαϊνης επικυροί
το γνήσιον των άνω υπογραφών και τα διαλαμβανόμενα
Εν Λιμένι-τη 5 Μαϊου 1830
Τ.Σ. Οι
δημογέροντες
Ανα: Π. Μαυρο:[5]
Δημήτριος Πικουλάκης
Παναγηότης Γηοργακάκης[6]
Η Μάνη στα χρόνια του Καποδίστρια
Στα χρόνια του Καποδίστρια 1828-1831 η
Πελοπόννησος διαιρέθηκε σε επτά τμήματα και καθένα απ’ αυτά διοικούσε ο
Έκτακτος Επίτροπος, που είχε τη θέση του Νομάρχη.
Το τμήμα της Κάτω Μεσσηνίας είχε
πρωτεύουσα την Καλαμάτα και Έκτακτο Επίτροπο το Γ. Ψύλλα, στο τμήμα αυτό
υπάγονταν οι διοικήσεις(σημερινές Επαρχίες) Δυτικής Μάνης (η Μάνη λεγόταν και
Σπάρτη) Καλαμάτας, Νησίου, Ανδρούσης, Μικρομάνης, Εμπλακίων και Λεονταρίου.
Κάθε μια απ’ αυτές διοικούσε ο Προσωρινός
Διοικητής.
Έδρα της προσωρινής Διοίκησης της Δυτικής
Μάνης ήταν το Αρμυρό και Προσωρινός Διοικητής ο Κ. Πεταλάς.
Η Προσωρινή Διοίκηση της Δυτικής Μάνης
ήταν χωρισμένη σε πέντε Επαρχίες α) Σταυροπηγίου β) Ανδρούβιστας γ) Ζυγού δ)
Οιτύλου και ε) Μέσσης
[1].Πατριαρχέα Βασιλείου:
Δίπτυχον της Εθνεγερσίας σελ.179
[2]. Πρόκειται περί (του Γεωργίου Παπλωματά)-Λυκούργου
Λογοθέτη του γνωστού πρωτεργάτη-αρχηγού των Σαμιωτών στην Επανάσταση του 1821.
Ο Λυκούργος Λογοθέτης ήταν γόνος αποίκων εκ Μάνης και έλαβε το επώνυμο
Λυκούργος Λογοθέτης τιμώντας ούτω την Σπαρτιατική καταγωγή του.
[3]. Είναι ο αδελφός του
Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη
[4]. Ο Μιχαήλ Καλαγκάς προερχόταν από σημαντική οικογένεια του
οικισμού Κουτήφαρη
[5]. Η υπογραφή Ανα:
Π. Μαυρο: είναι του Αναστασίου γιού του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη
[6]. ΓΑΚ Φάκελος Βλαχογιάννη 86
============
ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ
ΕΚΤΑΚΤΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ
ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1829 – ΜΑΪΟΣ
1830
ΓΑΚ,
Επιτροπή Οικονομίας, φάκ. 113.
Κατάλογος
των αρχείων
του
Εκτάκτου Επιτρόπου Λακωνίας και Κάτω Μεσσηνίας
από
το Νοέμβριο 1829 μέχρι το Μάιο 1830
(ΔΕΝ
ΕΧΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ Η ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ)
ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ ΕΓΓΡΑΦΑ
5 Νοεμβρίου 1829. Από
Λεωνίδιο.
1.
Λ.Λ.
προς τους κατοίκους Λακωνίας και Σπάρτης (Μάνης). Από Λεωνίδιο.
2.
Λ.Λ.
προς τις Δημογεροντίες
3.
Προς
τους Δημογέροντες του Κοσμά. Να πάνε προς συνάντησή του μαζί με τους προκρίτους
στο Λεωνίδιο για να τους ομιλήσει.
4.
Προς
τους Δημογέροντες Επανωχωρίου. Τα αυτά
5.
Προς
τους δημογέροντες του Αγίου Βασιλείου.
6.
Προς
τους δημογέροντες Μαραθονησίου.
7.
Προς
τον Άγιον Ηγούμενον της μονής Ορθοκοστά (;)
6 Νοεμβρίου 1829.
8.
Προς
τον Άγιον ηγούμενον της μονής Ροντινού.
9.
Προς
τον Άγιον Ηγούμενον της μονής Καριάς.
10. Προς τον Άγιον ηγούμενον της μονής
Εγκλητρούρης (;).
11. Προς τον Άγιον Ηγούμενον της μονής Σίζα (;).
12. Προς τον πλοίαρχο της Πολεμικής Γολέτας
«Αθανασία» κ. Ιω. Σάντον.
13. Προς τον επιστάτης της μονής Μαρή
7 Νοεμβρίου 1829.
14. Προς την Επαρχιακήν Δημογεροντίαν Πραστού.
15. Προς τους Δημογέροντας Αλεποχωρίου.
16. Προς τους δημογέροντας Γερακίου.
8 Νοεμβρίου 1829.
17. Προς τον Άγιον Ηγούμενον της μονή Σίτζα (;).
Θα καταλύσουν στη μονή.
9 Νοεμβρίου 1829. Από
Λεωνίδιο.
18. Προς τους Δημογέροντας του τμήματος της
Λακωνίας.
10 Νοεμβρίου 1829. Από
μονή Σίντζας.
19. Προς τους Δημογέροντας του Αλεποχωρίου.
11 Νοεμβρίου 1829. Από
Μονή του Μαρή.
20. Προς τους Δημογέροντας της Σκάλας.
21. Προς τους Δημογέροντας Αλεποχωρίου να τον
συναντήσουν στη Σκάλα.
12 Νοεμβρίου 1829. Από
Σκάλα και Μαραθονήσι.
22. Προς τους Δημογέροντας Μαραθονησίου.
23. Προς τους Δημογέροντας Γερακίου.
24. Προς τους Δημογέροντας των πέντε Ολυμποχωρίων.
25. Προς τους Δημογέροντας του χωρίου Βλαχιώτη.
«…τα
υποστατικά των Κοντογιανναίων αποθανόντων άνευ κληρονόμου νέμονται από τους
έχοντας…». Στέλλει για την καταγραφή των.
26. Διακήρυξις προς τους κατοίκους της Ανατολικής
και Δυτικής Σπάρτης.
13 Νοεμβρίου 1829. Από
Μαραθονήσι.
27. Προς τους Δημογέροντας της επαρχίας της Ανατολικής
Σπάρτης.
28. Προς
τον Γενικόν Αρχηγόν της Εκτελεστικής δυνάμεως Πελοποννήσου. Με την άδειαν του
Κυβερνήτου στρατολόγησα μια πεντηκονταρχία στρατιωτών από Σαμίους τους οποίους
φέρω ήδη υπό την οδηγίαν μου. Ετέρα πεντηκονταρχία υπό τις οδηγίες μου από επιτοπίους
στρατιώτας της εκλογής μου. Ονομαστικός κατάλογος θα διευθυνθή επομένως, όταν
συμπληρωθεί.
14 Νοεμβρίου 1829.
Μαραθονήσι.
29. Προς τους Δημογέροντας, προκρίτους και λοιπούς
κατοίκους των τμημάτων Τριγωνά και Κολοκυνθίου. Ο κ. Δημήτριος Κρικάκος μέλος
της Επραχιακής Δημογεροντίας σας θα σας επισκεφθή δια να σας ομιλήση.
30. Προς τους Δημογέροντας και προκρίτους του
τμήματος Τριγωνά. Επιστρέφοντος του κ. Κρικάκου να έλθετε εις αντάμωσιν της
Επιτροπείας.
31. Προς τους Δημογέροντας και προκρίτους του
τμήματος Κολοκυνθίου. Επιστρέφοντος του κ. Κρικάκου να έλθετε εις αντάμωσιν της
Επιτροπείας.
32. Προς τους Δημογέροντας, Προκρίτους και λοιπούς
κατοίκους του τμήματος Μαλεβρίου. Ο κ. Παναγιώτης Ρεντζεπέρης θα σας επισκεφθή
δια να σας ομιλήση.
33. Προς τους Δημογέροντας και Προκρίτους
Μαλεβρίου. Επιστρέφοντος του κ. Π. Ρεντζεπέρη προσκαλείσθε να έλθετε εις
αντάμωσιν της Επιτροπείας.
34. Προς τους Δημογέροντας, Προκρίτους και λοιπούς
κατοίκους του τμήματος Φωκά. Ο κ. Παναγιώτης Μαρτζέλος θα σας επισκεφθή για να
σας ομιλήση.
35. Προς τους Δημογέροντας και Προκρίτους του
τμήματος Φωκά. Επιστρέφοντος του κ. Π. Μαρτζέλου να έλθετε εις αντάμωσιν της
Επιτροπείας.
36. Προς τον κ. Ιάκωβον Κορνήλιον. Να στείλη στην
Καλαμάτα το φάκελο.
37. Προς τον πλοίαρχον κ. Ιω. Σιάντον. Άμα λάβης
την παρούσαν να έλθης ενταύθα.
38. Προς τον Κυβερνήτη. Οι ενάντιοι άνεμοι δεν μου
επέτρεψαν να διευθυνθώ στο Μαραθονήσι με το πλοίο. Οι κάτοικοι, από όπου πέρασε
και από το Μαραθονήσι είναι ευδιάθετοι. Τούτο με δίδει χρηστάς ελπίδας. Πρέπει
να οργανισθή πεντηκονταρχία εξ επιτοπίων στρατιωτών. να είναι υπό τις οδηγίες
μου και αν χρειασθή βοήθεια να ζητώ από τον Γενικόν Αρχηγόν.
39. Προς την επί των Σταρτιωτικών και Ναυτικών
Γραμματείαν της Κυβερνήσεως. Υπάρχει ανάγκη να οργανισθούν δύο πεντηκονταρχίαι
υπό τας οδηγίας μου, αναμεμιγμέναι από Σαμίους και εντοπίους.
15 Νοεμβρίου 1829.
40. Προς τον Άγιον Ηγούμενον της μονής Πιοντών.
Καλείται να ασκήσει επιρροή στους κατοίκους της Λάγιας να μη λύουν τις διαφορές
τους με τα όπλα, να αφήσουν τους εμφυλίους πολέμους και να καταφύγουν στο έλεος
των νόμων.
41. Προς τον Άγιον Ηγούμενον της Μονής Πιοντών. Να
ασκήσει επιρροή και στα χωριά του Νικλιάνικου, οι οποίοι τον υπακούουν.
42. Προς τους Δημογέροντας της Σκάλας.
Προσκαλείσθε να στείλετε στην επιτροπεία τον Αναγν. Γεροσταύρου διότι έχει
ενάγοντα.
16 Νοεμβρίου 1829
43. Προς τον Τοποτηρητήν Μαλτζίνης κ. Ιερόθεον
Αρχιμανδρίτην. Με ευχαρίστηση ήκουσε η Επιτροπεία, όσα αναφέρατε στον πρώην
προσωρ. Διοικ. της Ανατολικής Σπάρτης
και σας προσκαλεί να έλεθετε με τους Δημογέροντας των Βαρδουνοχωρίων,
δια να εξηγηθή η Επιτροπεία την επιθυμίαν της.
44. Προς τους Δημογέροντας των Βαρδουνοχωρίων.
Προσκαλείσθε να έλθετε με τον προσωρ. Τοποτηρητήν Αρχιμ. Ιερόθεο.
17 Νοεμβρίου 1829.
45. Προς
τον πλοίαρχον κ. Ιω. Σιάντον. Να έλεθετε το συντομώτερο ενταύθα.
46. Προς τους Δημογέροντας και Προκρίτους του
χωρίου Αλλόμπεη. Κατηγορείται ο Αναγνώστης Σταυρόπουλος ότι έδειρε τον Γεωργάκη
Καραβίτη. Να εξετάσετε ακριβώς τι έγινε και να τον στείλετε ενταύθα.
47. Προς τον Αστυνόμον Μαραθονησίου. Ο Κωνσταντής
Ρωσσάκης ανέφερε ότι χθες τη νύχτα του έκλεψαν το σίδερο του πλοίου του.
Παρακαλείσαι να βρης τον κλέψαντα.
48. Προς τον Βασίλειον Λιγομυάλην και Πατρίκιον
Χαρτοκόλλην. Άμα λάβετε την παρούσαν διατάττεσθε να παύσητε τον μεταξύ σας
πόλεμον, και να έλθετε εις την Επιτροπείαν, η οποία θέλει διορθώσει τα παράπονά
σας και την διαφοράν σας.
49. Προς τον Γιάννην Γκιτζιλιάκον και Ηλίαν
Κολοκυνθάκον. Άμα λάβετε την παρούσαν διατάττεσθε να παύσητε τον πόλεμον, και
να έλθετε εις την επιτροπείαν, η οποία θέλει διορθώσει τα παράπονά σας και την
διαφοράν σας.
50. Προς τον Προσωρ. Διοικητήν Λακεδαίμονος και
Πραστού. Να έλθης εις αντάμωσιν της Επιτροπείας.
51. Προς τον Αστυνόμον Καλαμάτας. Κάθε ημέρα να
δίδης έναν άνθρωπο της Αστυνομίας στο Πρωτόκλητο Δικαστήριο προς υπηρεσίαν του.
52. Προς τον Αστυνόμον Μονεμβασίας. Κάθε ημέρα να
δίδης έναν αστυνομικό εις το πρωτόκλητο δικαστήριο Λακωνίας.
53. Προς το Πρωτόκλητον Δικαστήριον του τμήματος
Κάτω Μεσσηνίας. Διετάχθη ο Αστυνόμος Καλαμάτας να διαθέτη έναν αστυνομικό.
54. Προς το Πρωτόκλητον Δικαστήριον του τμήματος Λακωνίας.
Διετάχθη ο Αστυνόμος Μονεμβασίας να διαθέτη έναν αστυνομικό.
55. Προς τον Κυβερνήτη. Στο Βλαχιώτη δύο αδελφοί
Κοντογιανναίοι τους ήρπασεν ο θάνατος κατά την επιδρομήν του Ιμπραήμ και δεν
έχουν κανένα κληρονόμον κατά συγγένειαν. Μόνη δε χήρα του ενός επιμένουσα εις
την τιμήν του ανδρός της δεν ηθέλησε να δευτεροπαντρευθή μέχρι τούδε. Τα είδη
της κληρονομίας ταύτης, καθ’ όσον εδυνήθη να εξακριβώση η Επιτροπεία δι’
επίτηδες απεσταλμένου της, διαλαμβάνεται εις την καταγραφήν υπογρεμμένην παρά
των προκρίτων του χωρίου εκείνου, αντίγραφον της οποίας εγκλείεται. Επειδή η
κληρονομία αύτη ανήκει νομίμως εις το Έθνος… η επιτροπεία περιμένει διαταγάς.
18 Νοεμβρίου 1829.
56. Προς την Επαρχιακήν Δημογεροντίαν Ανατολικής
Σπάρτης. Παρακαλείσθε να εξετάσητε μεθ’ όρκου τους παρευρεθέντας εις το μάλλωμα
του Κωνσταντή Αντώνη Νικολόπουλου με τον Γιαννάκην Τζώκον, δια να δώσουν
έγγραφον μαρτυρίαν, πώς διέτρεξε το πράγμα και τις εκ των δύο είναι ο πταίστης
και την μαρτυρίαν ταύτη να την διευθύνετε εις την Επιτροπείαν.
57. Διευθύνεται προς την Ειρηνόδικον Δημογεροντίαν
Μαραθονησίου δια να προστατεύση τα δίκαια του αναφερομένου (δεν υπάρχει όνομα).
58. Προς το Πρωτόκλητον Δικαστήριον Λακωνίας.
Εγκλείεται αντίγραφον αναγοράς του Σταυριανού Τζαντάκου δια την οποίαν έχει
διαφοράν μετά των συγγενών του Αντωνίου Καστανάκου και Γεωργίου Μπιλιτζάκου.
59. Προς τους προκρίτους του χωρίου Σεϊδαλή. Να
στείλετε στην επιτροπεία με τον σταλμένον στρατιώτη τον Αλέξανδρο, Γλιστρίτη
επειδή έχει ενάγοντα.
60. Προς τους Δημογέροντας και προκρίτους του
Έλους. Επειδή στον κάμπο του Έλους κατεβαίνουν οι βοσκοί και προξενουν μεγάλες
ζημίες. Διατάττεσθε λοιπόν να ομιλήσητε τους τολμηρούς τούτους βοσκούς, δια να
παύσουν εις το εξής τα τοιαύτα και τόσα μόνον ζώα να δέχεται έξωθεν κάθε χωρίου
εις την περιοχήν του, όσα είναι αρκετά να συμβόσκωνται με εκείνα της ιδίας
περιοχής τους, χωρίς να γίνεται η παραμικρά ζημία είτε εις εθνικήν γην , είτε
εις ιδιόκτητον.
61. Προς τον θεοφιλέστατον επίσκοπον ΄Αγιον Σταγών
τοποτηρητήν της επαρχίας Μονεμβασίας. Είναι εγνωσμένος ο χαρακτήρ και τα
πατριωτικά συναισθήματα …. Καλείσθε μετά των Δημογερόντων και Προκρίτων της
επαρχίας σας να προσέλθετε δια να σας εξηγηθώ περί όσων κηρύττει ο Κυβερνήτης.
19 Νοεμβρίου 1829.
62. Προς τους κατοίκους του χωρίου Πρινίκου.
Διατάττεσθε να στείλετε το Αντώνην Μιχαλακάκον διότι έχει ενάγοντα.
63. Ο κ. Δημήτριος Πετραλείφας διορίζεται
προσωρινός Πολιτάρχης Μαραθονησίου.
64. Προς την Επαρχιακήν Δημογεροντίαν της
Ανατολικής Σπάρτης. Γνωστοποιείται ο διορισμός του Δ. Πετραλείφα ως Πολιτάρχου
Μαραθονησίου και να συνυπακουεται μετ’ αυτού.
65. Ο κατά την Λακωνίαν και Κ. Μεσσηνίαν Έκτακτος
Επίτροπος. Σπαρτιάται επιθυμία της Κυβερνήσεως είναι η ευταξία και ευνομία της
επαρχίας σας. Με λύπη μου παρατηρώ ότι την επιείκεια την οποία έδειξα αρχικά
παρερμηνεύτηκε… και αλοίμονο εις αυτούς εάν οι νόμοι αφέντες την
επιείκειαν αγανακτήσωσιν εναντίον των…
66. Προς τας επαρχιακάς Δημογεροντίας της
Ανατολικής και Δυτικής Σπάρτης. Εγκλείεται εγκύκλιος διακήρυξις της Επιτροπείας
και παρακαλείσθε να την ενεργήσητε καθ’ όλην την έκτασιν της επαρχίας σας.
67. Ο κατά την Λακωνίαν και Κ. Μεσσηνίαν Έκτακτος
επίτροπος. Απαγορεύεται η οπλοφορία.
20 Νοεμβρίου 1829.
68. Διευθύνεται προς την Ειρηνόδικον Δημογεροντίαν
της Ανατολικής Σπάρτης, δια να ενεργήση το δίκαιον. Δεν αναφέρεται σε όνομα.
69. Προς τους Δημογέροντας Τουραλή και Λέϊμονα. Ο
φέρων την παρούσαν κ. Λιάκος Σουλιώτης έχει χρείαν εθνικής γης δια να σπείρη
προς οικονομίαν του. Διατάττεσθε να του δώσετε από την Εθνικήν γην φθάνει, να
μην αδικήται κανείς από τους κατοίκους της επαρχίας.
70. Διευθύνεται προς την Ειρηνόδικον Δημογεροντίαν
της Ανατολικής Σπάρτης δια να εξετάση αμφότερα τα μέρη και αποφασίση την
παιδείαν του πταίστου, ειδοποιούσα περί τούτου την Επιτροπείαν. (όχι ονόματα).
71. Προς τον Θεοφιλέστατον επίσκοπον Καρυουπόλεως.
Οι πρόκριτοι του τμήματος Φωκά ζητούν από την Επιτροπείαν δι’ αναφοράς των να
χειροτονηθή ιερεύς ο υιός του Γερο-Οικονόμου.
72. Προς τον Δημογέροντα Καρβελά και Μαραθέα.
Διατάττεσαι να πάρης τον εφημέριόν σας παπα-Αντώνιον και δύο ή τρεις άλλους
δημότας και να υπάγετε με αυτούς να θεωρήσητε πόση ζημία έγινε εις τα δύο
χαλασθέντα σπίτια του Βασίλη Λιγομυάλη, και του ανεψιού του και πόσα έξοδα
χρειάζονται δια να ανορθωθούν.
73. Προς τους κατοίκους των πέντε τμημάτων της
Ανατολικής Σπάρτης. Χωρίς την υποταγήν εις τους νόμους και εις τας αρχάς δεν
ημπορεί κανένας λαός να ευδαιμονήση, και όσοι λαοί κατεφρόνησαν την αλήθειαν
αυτήν, παλλά ογλήγορα έφθασαν εις τον αφανισμόν των.Οι επαρχιακοί και χωρικοί
σας Δημογέροντες είναι αι αρχαί με τας οποίας αμέσως σχετίζεσθε και χρεωστούν να
εξισάζουν πατρικώς τας διαφοράς σας. Αλλά και σεις χρεωστείτε μικροί μεγάλοι να
προσφέρετε το ανήκον σέβας και ευπείθειαν εις αυτούς δια να γίνωνται τα
πράγματα με αρμονίαν και τάξιν και ποτέ πλέον να μην αποτολμά κανείς να κάμη
την κρίσιν με το χέρι του. Διατάττεσθε ως τόσον να παύσητε όλοι δια μιάς και τα
αρματώματα και τας αλληλομαχίας. Και όταν τις έχει με άλλον διαφοράν να τρέχη
αμέσως εις τους χωρικούς του Δημογέροντας. Αν αυτοί δεν τελειώνουν την διαφοράν
του, να προστρέχη αμέσως εις τους επαρχιακούς Δημογέροντας και όταν πράξη
τοιουτοτρόπως και δεν εύρη το δίκαιόν του, τότε είναι και Κριτήριον, είναι και
Επιτροπεία, τα οποία θέλουν να υπερασπίζωνται τον καθένα εις τα δίκαιά του με
κάθε προθυμίαν και με κάθε δύναμιν….
74. Ο κατά την Λακωνίαν και Κάτω Μεσσηνίαν
Έκτ. Επίτροπος. Λαγιάτες και Βαθειάτες. Με φρίκην μου ακούω τας εμφυλίους
ταραχάς και αν ευκαιρούσα ήθελα να σηκωθώ να έλθω ο ίδιος, επειδή όμως αι
μεγάλαι φροντίδες και ενασχολήσεις της Επιτροπείας δεν με συγχωρούν, στέλλω
εξεπίτηδες τον αξιωματικόν της φρουράς Κ. Κωνσταντίνον Μισιτζήν μετά του Βασίλη
Μιχαλεάκου και Πολυκάκου, δια να σας ομιλήσουν. Να δώσητε ακρόασιν εις τους
λόγους των και εν τω άμα να παύσητε τον μεταξύ σας πόλεμον και να έλθητε οι
πρώτοι του κάθε μέρους εις την Επιτροπείαν. Όποιο μέρος όμως δεν στέρξει εις
αυτό και δεν θελήσει να έλθη να ηξεύρη ότι θε να υποπέση εις την οργήν των
νόμων, και τότε η Επιτροπεία θα πάρη άλλα μέτρα δι’ αυτό και προς είδησίν σας.
75. Ο κατά την Λακωνίαν και Κάτω Μεσσηνίαν Έκτ.
Επίτροπος. Κάτοικοι των Νικλιάνικων… Τα αυτά ως το 74.
76. Προς τον Κ. Κωνσταντήν Μισιτζήν. Διατάττεσαι
να πάρης τέσσαρας στρατιώτας και να απέλθης εις την Λάγιαν, Βάθειαν και
Νικλιάνικα και να ομιλήσης και εις τα δύο αντιμαχόμενα αυτών των χωρίων, όσα
παρήγγειλε δια στόματος η Επιτροπεία δια την ειρηνοποίησιν και αγάπην των…
77. Προς τον πλοίαρχον ο Φιλοκτήτης Κ. Νικόλαον
Κυοαρίσσην. Να μεταφέρης με τη γολέτα σου τον Κ. Μισιτζήν με έξ ανθρώπους και
να τους αποβιβάσης εια τα παράλια της Λάγιας.
78. Διευθύνεται προς την Ειρηνόδικον Δημογεροντίαν
της Ανατολικής Μάνης δια να ενεργήση… ( δεν αναφέρονται ονόματα).
21 Νοεμβρίου 1829.
79. Προς
την Επαρχιακήν Δημογεροντίαν της Ανατολικής Σπάρτης.
Ελήφθη η υπ’ αρ. 733 δια της οποίας
ζητείτε να δοθούν προσωρινά ναυτιλιακά έγγραφα στον Κυριάκο Κουτελόγιαννη μέχρι
να έλθουν τα κανονικά από την Προωρ. Διοίκηση Λακεδαίμονος και Πραστού. Πρέπει
όμως πρώτα να λάβη εγγύησιν της Δημογεροντίας Περί του πλοιάρχου.
80. Προς τους προκρίτους του χωρίου Λεβέτζοβα.
Προσκαλείσθε να έλθετε στην Επιτροπείαν, και έχει να σας ομιλήση.
81. Προς την Επαρχιακήν Δημογεροντίαν Ζυγού.
Ελήφθη η υπ’ αρ. 102 αναφορά σας περί των κατά την Λαγκάδαν συμβάντων δύο
φονικών και δύο λαβωμάτων. Διατάττεσθε λοιπόν την μεν οικίαν του φονέως να
κρατήτε καλώς υπό τήρησιν, τον δε φονέα να αναζητήσητε, και να εύρητε όπου και
αν είναι, κατά τους επιχωρίους τρόπους σας και να τον φυλακώσητε. Παρομοίως να
είναι υπό τήρησιν και ο πληγωθείς συμπράκτωρ του φόνου.
Μάθητε όμως, και κοινοποιήσετέ το εις
όλα τα μέρη, όπου ανάγκη, ότι αν η Επιτροπεία σιασθή να λάβη δραστήρια μέτρα
του φονέως, θα παιδευθή αυστηρότατα, όσοι αποδειχθώσιν ότι του έδωκαν
υπεράσπισιν, ή τον έκρυψαν εναντίον των νόμων.
22 Νοεμβρίου 1829.
82. Προς τον Δημογέροντα του Καρβελά.
Προσκαλείσαι να υπάγης να ερωτήσης τον
ιατρόν περί της πληγωμένης γυναικός, της κόρης του παπα-Θεόδωρου, και αυτήν την
ιδίαν αυτοπροσώπως και να πληροφορήσης την Επιτροπείαν εις ποίαν κατάστασιν
είναι. Προς τούτοις να ομιλήσης και τον πατέρα της, Παπά Θεόδωρον, να έρθη εις
την Επιτροπείαν όσον ταχέως, και έχει να τον ομιλήση.
83. Ο κατά την Λακωνίαν και Κάτω Μεσσηνίαν Έκτ.
Επίτροπος.
Η Επιτροπεία αύτη λαβούσα την
αναγκαίαν εγγύησιν της Επαρχ. Δημογερ. της Ανατ. Σπάρτης, δια τον πλοίαρχον κ.
Κυριακόν Κουτελόγιαννην, διοικητήν του τρεχαντηρίου η Παναγία του Σκουτάρι,
χωρητικότητος (;) τόνων ελληνικών πέντε αρ, 5, β(ι)αζόμενον να αποπλεύση
εντεύθεν μέχρι Καλαμάτας δια να αποβιβάση εις τα εκεί το φορτίον του κοκκάρι
και επιστρέψη πάλιν εις τα εντάυθα, έως να φθάσουν τα ναυτιλιακά του έγγρφα από
τον Προσωρ. Διοικητήν Λακεδαίμονος και Πραστού, όθεν τα περιμένει. Δίδει την
άδεια του διάπλου τούτου εις τον ίδιον
πλοίαρχον δια να έχη ελευθέραν
και ανεμπόδιστον τη διάβασίν του
όθεν ανήκει. Ισχύει το παρόν δια ημέρας 25.
84. Προς την Επαρχιακήν Δημογεροντία Λακεδαίμονος.
Η Επιτροπεία αύριο αν είναι καλοσύνη
θα επισκεφθή την πόλη σας.
85. Προς τους προκρίτους Μουρτίας.
Για τη διαφορά για την κληρονιμία του
Αναγνώστη Διαμαντή μεταξύ των παιδιών του και της μητέρας τους να γίνη
αιρετοκρισία.
86. Προς τους Προκρίτους του χωρίου Παρασυρού.
Παρακαλείσθε να στείλετε εις την
Επιτροπείαν τον Κομνηνόν Κατζημαντάκην διότι έχει ενάγοντα.
87. Προς τον Δημογέροντα του χωρίου Καρβελά.
Προ ολίγου σε ερωτούσε η Επιτροπεία
περί της πληγωμένης κόρης του παπά Θεόδωρου. Ήδη μανθάνει περί της ιδίας
γυνακας.
Αυτό το μήνυμα παρουσιάζε
ται σε συνοπτική μορφή
==== =Test ID - 1xv5799xsnr7783
test: User Agent, result: Mozilla/5.0 (Windows NT 6.3; WOW64; rv:43.0) Gecko/20100101 Firefox/43.0, time: 0, status: 2
test: Browser, result: Supported, time: -1, status: 2
test: Libraries, result: Loaded, time: -1, status: 2
test: Login, result: l.tzeferakos@yahoo.gr, time: 4916, status: 2
test: IP Address, result: 109.242.91.189, time: 6307, status: 2
test: Subscription, result: Success, time: 3705, status: 2
test: WebSockets (test), result: Success, time: 7741, status: 2
test: WebSockets (open), result: Success, time: 9111, status: 2
test: WebSockets (send), result: Success, time: 7581, status: 2
test: WebSockets (receive), result: undefined, time: 0, status: 1
==-
=
ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ
|
|
 |
[Φορέας]
GRGSA-LAK
Αρχεία Ν. Λακωνίας |
 |
[Αρχείο]
GRGSA-LAK_EDU021
Αρχείο Δημοτικού Σχολείου Γερολιμένα [1926-1962] Το Αρχείο περιλαμβάνει 3 χειρόγραφα βιβλία (μαθητολόγιο και γενικούς ελέγχους) και 1 φακέλο εγγράφων (γενική αλληλογραφία) |
ΠΕΔΙΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ
|
|
ΠΕΔΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
|
|
ΠΕΔΙΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ
|
|
ΠΕΔΙΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ
|
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
|
|
Σχετιζόμενα
Πρόσωπα / Οργανισμοί:
Σχετιζόμενα
Τοπωνύμια:
Σχετιζόμενοι
Όροι Θησαυρού:
|
- Στοιχεία περιγραφής
- Περιεχόμενα
- Ψηφιακά αντίγραφα
- ΠΕΔΙΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ »
- ΠΕΔΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ »
- ΠΕΔΙΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ »
- ΠΕΔΙΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ »
- ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ »
- Ελληνικά
- Διαθέσιμο σε:
====================
 |
|
||||||||||
|
|||||||||||
|
||||||||||||||
