Παρασκευή, 18 Αυγούστου 2017
Τα Μάρμαρα της Μάνης: Rosso Antico, Nero Antico και υπόλευκο Διρού
 |
| Musei Capitolini Centauro Giovane di Aristeas e Papias 117 138 d. C, by P. Tzeferis Το περίφημο άγαλμα Ragionieri Greci από το τεφρόμαυρο μάρμαρο Μάνης (Λάγιας) ευρισκόμενο στο Καπιτώλιο της Ρώμης |
Η μαρμαροφόρος περιοχή του όρους Σαγιά της Μάνης,που καλύπτει πολύ μεγάλες εκτάσεις (200 τετραγ. χιλιόμετρα) της νοτίου Μάνης, είναι η μοναδική περιοχή του ελλαδικού χώρου, στην οποία αναπτύσσεται ολόκληρη η ακολουθία των "πλακωδών ασβεστολίθων".
Η μαρμαροφόρος περιοχή του Σαγιά περιλαμβάνει τρία πολύ ενδιαφέροντα μαρμαροφόρα κοιτάσματα:
- το υπόλευκο αδροκρυσταλλικό μάρμαρο Διρού (Χαρούδας)
- το τεφρόμαυρο μάρμαρο Λάγιας-Ταινάρου (Nero Antico)
- το ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο Προφήτη Ηλία (Rosso Antico)
1. Το υπόλευκο αδροκρυσταλλικό μάρμαρο Διρού (Χαρούδας).
 |
| Λατομείο υπόλευκου μαρμάρου Χαρούδας, 2015 (Φωτ. Π. Τζεφέρης) |
Το υπόλευκο μάρμαρο Διρού, που καταλαμβάνει τους κατώτερους ορίζοντες του όρους Σαγιά, εξορύχθηκε στο παρελθόν από δύο λατομεία, τα οποία βρίσκονται νοτίως του ομώνυμου σπηλαίου, κοντά στο χωριό Χαρούδα.
Πρόκειται για καθαρά ασβεστιτικό παχυστρωματώδες μάρμαρο, με γρανοβλαστικό ιστό και συμπαγή υφή. Από τις χημικές αναλύσεις για το μάρμαρο Διρού προέκυψε η χημική σύνθεση (σχήμα) .
Το μάρμαρο Διρού έχει υπόλευκο χρώμα, μερικές φορές με κιτρινόχροους λεκέδες και μικρές κοιλότητες που υποβιβάζουν την ποιότητα του.
Πρόκειται για καθαρά ασβεστιτικό παχυστρωματώδες μάρμαρο, με γρανοβλαστικό ιστό και συμπαγή υφή. Από τις χημικές αναλύσεις για το μάρμαρο Διρού προέκυψε η χημική σύνθεση (σχήμα) .
Το μάρμαρο Διρού έχει υπόλευκο χρώμα, μερικές φορές με κιτρινόχροους λεκέδες και μικρές κοιλότητες που υποβιβάζουν την ποιότητα του.
2. Το τεφρόμαυρο μάρμαρο Μάνης
Το τεφρόμαυρο μάρμαρο Λάγιας καλύπτει μεγάλες εκτάσεις της νοτίου Μάνης, από το χωριό Λάγια ως το ακρωτήρι Ταίναρο.
 |
| Αρχαίο μαρμαροκοπείον στην περιοχή του Ταινάρου |
 |
| Musei Capitolini Centauro vecchio di Aristea e Papias, by P. Tzeferis |
Από αυτό το μάρμαρο έχουν φιλοτεχνηθεί δύο πολύ μεγάλων διαστάσεων αγάλματα, ύψους πλέον των τριών μέτρων, γνωστά ως Ragionieri Greci, ο νεαρός και ο γέρος Κένταυρος, καθώς και ο Ασκληπιός έργα των Ελλήνων γλυπτών των ελληνιστικών χρόνων Αριστέα και Παπία, που βρίσκονται στο Καπιτώλιο της Ρώμης.
Το τεφρόμαυρο μάρμαρο Λάγιας είναι ένα λεπτό - έως στιφροκοκώδες ασβεστιτικό μάρμαρο με γρανοβλαστικό ιστό και συμπαγή υφή. Η χημική ανάλυση σε δείγματα του τεφρόμαυρου μαρμάρου Λάγιας έδωσε την ακόλουθη χημική σύνθεση (εικόνα) .Το τεφρόμαυρο μάρμαρο Λάγιας παρουσιάζει σημαντικό οικονομικό ενδιαφέρον η μεγάλη όμως απόσταση από τα κέντρα μεταποίησης και οι γνωστές ιδιομορφίες της περιοχής της Μάνης δεν επέτρεψαν μέχρι σήμερα την εκμετάλλευσή του.
3. Το ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο της Μάνης (Rosso Antico).
Το ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο της Μάνης,γνωστό και ως Rosso Antico, εξορύχθηκε τόσο κατά τη ρωμαική περίοδο, όσο και κατά τους νεότερους χρόνους, από την αγγλογαλλική εταιρεία "Grecian Marbles".Δεν σχετίζεται ούτε ορυκτολογικά-ορυκτοχημικά ούτε και γενετικά με τους ερυθρούς αμωνιτοφόρους ασβεστόλιθους (ammonitico rosso). Πρόκειται για μάρμαρο εξαιρετικής χρωματικής και αισθητικής εμφάνισης αλλά και άριστων φυσικοχημικών και τεχνικών χαρακτηριστικών (βλ. εικόνα).
Οι λατομικοί χώροι εξόρυξης του μαρμάρου αυτού βρίσκονται κυρίως στην ευρεία περιοχή του εγκαταλειμμένου χωριού Προφήτης Ηλίας. Ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο υπάρχει και σε άλλες τοποθεσίες νοτίως του Προφήτη Ηλεία, στον όρμο Παχιάνικα και βορειοανατολικά του χωριού Κότρωνας, όπου έγινε και αποτυχημένη απόπειρα εκμετάλλευσής του. Τα συνολικά αποθέματά του εκτιμώνται μόνο για την περιοχή Προφήτη Ηλία σε 100 χιλ. κυβ. μέτρα.
[από τη διατριβή του Δρ. Γεωλόγου Κωνσταντίνου Ρήγα, επιμέλεια: Π. Τζεφέρης ]
Το ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο της Μάνης,γνωστό και ως Rosso Antico, εξορύχθηκε τόσο κατά τη ρωμαική περίοδο, όσο και κατά τους νεότερους χρόνους, από την αγγλογαλλική εταιρεία "Grecian Marbles".Δεν σχετίζεται ούτε ορυκτολογικά-ορυκτοχημικά ούτε και γενετικά με τους ερυθρούς αμωνιτοφόρους ασβεστόλιθους (ammonitico rosso). Πρόκειται για μάρμαρο εξαιρετικής χρωματικής και αισθητικής εμφάνισης αλλά και άριστων φυσικοχημικών και τεχνικών χαρακτηριστικών (βλ. εικόνα).Οι λατομικοί χώροι εξόρυξης του μαρμάρου αυτού βρίσκονται κυρίως στην ευρεία περιοχή του εγκαταλειμμένου χωριού Προφήτης Ηλίας. Ερυθροπορφυρόχροο μάρμαρο υπάρχει και σε άλλες τοποθεσίες νοτίως του Προφήτη Ηλεία, στον όρμο Παχιάνικα και βορειοανατολικά του χωριού Κότρωνας, όπου έγινε και αποτυχημένη απόπειρα εκμετάλλευσής του. Τα συνολικά αποθέματά του εκτιμώνται μόνο για την περιοχή Προφήτη Ηλία σε 100 χιλ. κυβ. μέτρα.
[από τη διατριβή του Δρ. Γεωλόγου Κωνσταντίνου Ρήγα, επιμέλεια: Π. Τζεφέρης ]
