--
ΠΥΡΡΙΧΟΣ - ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ
-----------------------------------------------
-
ΠΥΡΡΙΧΟΣ ΜΑΝΗΣ
----------------------------------------
ΑΡΧΑΙΑ ΤΕΥΘΡΩΝΗ.
-------------------------------------------
==========================================
<< ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ - ΛΑΚΩΝΙΚΑ.>>.
XXV. προελθόντι δὲ ἀπὸ τοῦ μνήματος ἐκδίδωσιν ἐς
θάλασσαν ποταμός, ὄνομα δέ οἱ Σκύρας, ὅτι κατὰ τοῦτον ἀνώνυμον τέως ὄντα Πύρρος
ὁ Ἀχιλλέως ἔσχε ταῖς ναυσίν, ἡνίκα ἐπὶ τὸν Ἑρμιόνης γάμον ἔπλευσεν ἐκ Σκύρου.
διαβάντων δὲ τὸν ποταμὸν ἔστιν ἱερὸν ἀρχαῖον ἀΠωτέρω Διὸς βωμοῦ. τοῦ ποταμοῦ δὲ
σταδίους τεσσαράκοντα ἀπέχει Πύρριχος ἐν μεσογαίᾳ. τὸ δὲ ὄνομα τῇ πόλει
γενέσθαι φασὶν ἀπὸ Πύρρου τοῦ Ἀχιλλέως, οἱ δὲ εἶναι θεὸν Πύρριχον τῶν
καλουμένων [2] Κουρήτων: εἰσὶ δὲ οἳ Σιληνὸν ἐκ Μαλέας ἐλθόντα ἐνταῦθα λέγουσιν
οἰκῆσαι. τραφῆναι μὲν δὴ τὸν Σιληνὸν ἐν τῇ Μαλέᾳ δηλοῖ καὶ τάδε ἐξ ᾄσματος
Πινδάρου
ὁ ζαμενὴς
δὲ ὁ χοροιτύπος, ὃν Μαλέας ὄρος
ἔθρεψε,
Ναί̈δος ἀκοίτας, Σιληνός: (Πινδάρου Αποσπάσματα 156σ) ξηροεδεῤὡς δὲ καὶ Πύρριχος ὄνομα ἦν αὐτῷ, Πινδάρῳ μὲν
οὐκ ἔστιν εἰρημένον, λέγουσι δὲ οἱ περὶ τὴν Μαλέαν οἰκοῦντες.
[3] ἔστι δὲ ἐν τῇ Πυρρίχῳ φρέαρ ἐν τῇ ἀγορᾷ, δοῦναι δέ
σφισι τὸν Σιληνὸν νομίζουσι: σπανίζοιέν τ' ἂν ὕδατος, εἰ τὸ φρέαρ τοῦτο
ἐπιλείποι. θεῶν δὲ ἐν τῇ γῇ σφισιν ἱερά ἐστιν Ἀρτέμιδός τε ἐπίκλησιν
Ἀστρατείας, ὅτι τῆς ἐς τὸ πρόσω στρατείας ἐνταῦθα ἐπαύσαντο Ἀμαζόνες, καὶ
Ἀπόλλων Ἀμαζόνιος: ξόανα μὲν ἀμφότερα, ἀναθεῖναι δὲ λέγουσιν αὐτὰ τὰς ἀπὸ
Θερμώδοντος γυναῖκας.
[4] ἀπὸ δὲ Πυρρίχου καταβάντι ἐς θάλασσαν ἔστι
Τευθρώνη: τὸν δὲ οἰκιστὴν οἱ ταύτῃ Τεύθραντα Ἀθηναῖον ὄντα ἀποφαίνουσι, τιμῶσι
δὲ θεῶν μάλιστα Ἰσσωρίαν Ἄρτεμιν, καὶ πηγή σφισίν ἐστι Ναί̈α. Τευθρώνης δὲ
ἀπέχει πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν σταδίους ἐς θάλασσαν ἀνέχουσα ἄκρα Ταίναρον, καὶ
λιμένες ὅ τε Ἀχίλλειός ἐστι καὶ Ψαμαθοῦς, ἐπὶ δὲ τῇ ἄκρᾳ ναὸς εἰκασμένος
σπηλαίῳ καὶ πρὸ αὐτοῦ Ποσειδῶνος ἄγαλμα.=================================================
ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΑΣ
2015-12-11 15:36
Του Βασίλη Βλασταράκου Φιλολόγου
Η ομορφιά της Μάνης δε βασίζεται μόνο στο τοπίο της,
αλλά στην ψυχή και την αγάπη των Μανιατών που παίρνουν τη μορφή της
προσευχής προς το θεό και την ενισχύουν οι θρύλοι, οι παραδόσεις και τα
έθιμα που επιζούν μέχρι σήμερα και θεματοφύλακάς τους είναι κυρίως οι
λιγοστοί σημερινοί κάτοικοί της.
Τα έθιμα και ο πολιτισμός της Μάνης δεν
έχουν βγει προς τα έξω όσο θα έπρεπε, όμως οι Μανιάτες κρατούν αυτά τα
όπλα στην καρδιά τους και τα φανερώνουν όταν και όπου χρειάζεται για να
δείξουν το πολιτισμικό δυναμισμό τους.
Τα έθιμα της Μάνης χάρισαν σ’
εμάς τα παιδιά της, που ανατραφήκαμε με τον φιλτραρισμένο καθαρό αέρα
από το άρωμα του φασκόμηλου και του θυμαριού, του αγριάγκαθου και των
υπέροχων λουλουδιών της, στιγμές ευτυχίας και ομορφιάς που οι ξένοι δεν
μπορούν να νιώσουν.
Ένα από τα σπουδαιότερα έθιμα της Μάνης είναι της χοιροσφαγίας, που έζησα μικρό παιδί σε όλη την ιεροτελεστία του στο γραφικό χωριό μου.
Η ιεροτελεστία του εθίμου δεν
περιορίζεται στην κοινωνική ώρα της σφαγής, αλλά στην όλη προετοιμασία
που γίνεται πριν οδηγηθούν τα συμπαθή αυτά οικόσιτα ζώα στη θυσία της
ανάγκης για να συντηρηθούν οι Μανιάτικες οικογένειες.
Ετοιμάζαμε τα γουρουνόπουλα - ένα η δυο -
αρκετούς μήνες νωρίτερα με επιλεγμένες τροφές, για να μεγαλώσουν αρκετά
αλλά και να δώσουν νόστιμα κρέας.
Οι γονείς μας τους έδιναν τροφές
από τις αποθήκες του σπιτιού, λούπινα, πιτουράλευρο με αλάτι στο νερό,
φραγκόσυκα από τους κήπους, τροφή από τα μποστάνια και καθαρό
αγριόχορτο.
Εμείς τα παιδιά φροντίζαμε για τις ειδικές τροφές που θα έδιναν βάρος στα χοιρινά και σφιχτό και νόστιμο κρέας.
Τρέχαμε στις πλαγιές με τις ψηλές
βελανιδιές και τα πουρνάρια για να μαζέψουμε βελόνες και βελόνια κατά
τη διάρκεια του φθινοπώρου και με πρόσχημα τις ζωοτροφές ζούσαμε στην
ομορφιά της φύσης παίζοντας ευτυχισμένα.
Νέες καταδρομές από εμάς τα παιδόπουλα
στην κατάφυτη από βελανιδιές πλαγιά της Αγίας Τριάδος για βελόνες και
αγριόριζες. Γεμίζαμε τα σακούλια μας βελόνες, ψάχναμε για αγριόριζες και
άλλοτε ψηλά από το ριζογκρέμι παρατηρούσαμε τα βαθιά χρώματα του
ηλιοβασιλέματος, τα γυμνά βουνά που υψώνονταν περήφανα και τα καμπυλωτά
περιγράμματα των λόφων και των αντερισμάτων που γλύκαιναν τις γυμνές
πλαγιές τους.
Παρατηρούσαμε τα χοιρινά μας να
μεγαλώνουν, να τρέχουν ελεύθερα στα χωράφια, εγκαταλείποντας τους
“λόντζους” προγκάγανε στα λασπόνερα των Φιλιατρών ή έσκαβαν με το ισχυρό
τους μουσούδι κάτω από πεσμένα φύλλα για γλυκόριζες.
Οι πιο δυνατές οικονομικά μανιάτικες
οικογένειες έσφαζαν δύο χοιρινά για να καλύψουν τις ανάγκες τους τα
Χριστούγεννα και την Αποκριά.
Τα ζώα ήταν καθαρά, αφού ο
“μπλούχαρης” είχε φροντίσει να κάνει καλά τη δουλειά του, τόσο στα
αρσενικά όσο και στα θηλυκά, που προορίζονται για σφαγή. Όταν έφθανε η
κοινωνική εκείνη ώρα που όλοι περιμέναμε να αρχίσει το σφάξιμο των
χοιρινών, όλα ήσαν έτοιμα.
Οι άνδρες της στενής γειτονιάς ήταν μαζεμένοι στον τόπο της τελετής της θυσίας.
Στη στενή γειτονιά συνήθως δεν σφαζόταν άλλο χοιρινό την ίδια μέρα, αφού ο νοικοκύρης καλούσε όλους τους γειτόνους.
Μετά άρχιζε ι η τοποθέτηση του σε καθαρές σκαφίδες και αφού αλατιζότανε.
Το κάπνισμα των σίκλινων και λουκάνικων
Μαζέυαμε αρωματικά φυτά, φασκόμηλο,θυμάρι
,δάφνη κ.λπ. τα οποία έβγαζαν άρωμα και καπνό και ήταν έτοιμο για το
κάπνισμα με φασκομηλιά, ελάχιστο κυπαρίσσι και αμπελόβεργες.
Μετά
από δύο ημέρες αφού πότιζε το αλάτι και έβγαζε τα υγρά του το κρέας ήταν
έτοιμο για το βράσιμο για να γίνει σύγκλινα και λουκάνικα.
Ειδικά τα λουκάνικα της Μάνης
φημίζονται σαν εκλεκτός μεζές, αφού γίνονται από τις ματιές και τα
έντερα του ζώου γεμισμένος από μικρά κομμάτια πορτοκαλόφλουδας για το
άρωμα και φυλάσσονταν για τους εκλεκτούς φίλους της οικογένειας μέσα σε
ειδικές λαγίνες με εκλεκτή γλύνα.
Εμείς τα παιδιά πέρναμε τη φούσκα του
ζώου, την τρίβαμε στη στάχτη για να μαλακώσει και φτιάχναμε το ωραίο
μπαλόνι – μπάλα που μας έδινε ξεχωριστή χαρά στο παιχνίδι.
Οι γονείς μας επέτρεπαν να κόψουμε κανένα
καλό κομμάτι κρέας που το σιγοψήναμε στα σταχτοκάρβουνα και πριν ψηθεί
πολύ καλά το απολαμβάναμε σε πελάγη ευτυχίας. Το μεσημεριανό γεύμα ήταν
πλούσιο.
Πασπαλάς με σύγκλινο και τσιγαρίδες
Ο παραδοσιακός πασπαλάς
έπρεπε να τρίβει και σαν κρέμα σχεδόν, αφού είχε ψηθεί, το βάζαμε σε
μεγάλο νταβά και περίμενε την νοικοκυρά για σερβίρισμα.
Μέσα στο θεσπέσιο πασπαλά ή στην άκρη
του πιάτου κομματάκια συκώτι και καθαρό τηγανητό κρέας ήταν ότι πιο
ευχάριστο μπορούσε κανείς να απολαύσει εκείνες τις αξέχαστες στιγμές.
Όλοι οι άντρες της στενής γειτονιάς ήταν στο πλούσιο τραπέζι.
Το κρασί άφθονο και καλό από το
καλύτερο βαρέλι της αποθήκης ή του φώκου έκανε πιο γιορτινή την
ατμόσφαιρα αφού το άρωμα του από τα φημισμένα αμπέλια του Πυρρίχου
βοηθούσε στην κατανάλωση. Μικρά πιατάκια από τσιγαρίδες, κοψίδια
από λουκάνικα ήταν απλωμένα πάνω στο τραπέζι ή στον σοφρά. Η
κρασοκατάνυξη κρατούσε ως αργά το απόγευμα.
Αυτός ο μυστικός κόσμος των εθίμων
και της παραδόσεως που κρύβουμε όλοι εμείς οι Μανιάτες μέσα μας, μας
κρατά σε μια φιλική σχέση με τον τόπο μας, όμοια με εκείνη που νιώθουν
οι κυνηγοί για την φύση και τα μεθυστικά αγριολούλουδα της πλαγιάς και
του λόγγου και γενικά όλοι οι Μανιάτες για τον τόπο τους.
Σήμερα το έθιμο αυτό της
χοιροσφαγίας αργοσβήνει. Σπάνια κυκλοφορούν χοιρινά στα χωριά μας. Το
νόστιμο κρέας παραχώρησε τη θέση του στο τυποποιημένο της κατανάλωσης,
πολλές φορές ύποπτο αφού προέρχεται από ύποπτες τροφές. Το ελεύθερο
χοιρινό, η ελεύθερη βοσκή θα αποτελεί σε λίγο καιρό αν δεν αποτελεί
ακόμη, απλή ανάμνηση σε μας της παλιάς γενιάς.
Φοβάμαι όμως πως και άνθρωποι δεν θα
υπάρχουν να κατοικούν μόνιμα στα χωριά μας, γιατί αγνοούν πως είναι
τυχεροί οι Μανιάτες εκείνοι, που παρά τις δύσκολες συνθήκες, ζουν στην
ομορφιά των χρωμάτων των βράχων και των σχηματισμών των βουνών.
Εμείς οι παλιοί που ζήσαμε τα παιδικά μας
χρόνια σ’ ένα δύσκολο κόσμο με κώδικες και κανόνες απαράβατους ας
μάθουμε τουλάχιστον στα παιδιά μας τον ιερό τόπο τους και τον άγνωστο
πολιτισμό τους, που τον φυλάσσουν οι Μανιάτες στην καρδιά τους και ο
συνειρμός των παιδικών αναμνήσεων ας μας φέρνει κοντά στο γιορτινό
τραπέζι με τον αχνιστό πασπαλά ή τα αξέχαστα πλαστά μακαρόνια των
φτωχικών σπιτιών μας.
Ας μη μας φράζει τον ορίζοντα των ονείρων, των αναμνήσεων στα γυμνά βουνά μας η ισοπεδωτική σύγχρονη ζωή.
=============================================
Συντεταγμένες: 36°40′08″N 22°26′36″E
«του ποταμού δε σταδίους τεσσαράκοντα απέχει Πύρριχος εν μεσογαία».
Το σημερινό χωριό Πύρριχος ή Κάβαλος και η ευρύτερη περιοχή έχει ταυτιστεί με την θέση που βρισκόταν η παλιά πόλη.
Ο Παυσανίας αναφέρει φρέαρ στην αγορά της πόλης, που εξυπηρετούσε την ύδρευση των κατοίκων. Τό φρέαρ αυτό, θεωρούσαν ότι το προσέφερε ο Σιληνός σαν δώρο στην πόλη,
«δούναι δε σφίσι τον Σιληνόν νομίζουσι».
Πράγματι το νερό είναι το πολυτιμότερο δώρο για την περιοχή, αφού και η σύζυγος του Ναϊάδα, προσέφερε την ομώνυμη πηγή, στην περιοχή του Κότρωνα. Ακόμα και σήμερα στον οικισμό του Πύρριχου, υπάρχουν δύο πηγάδια, και πιστεύεται ότι σε κάποιο από αυτά αναφέρεται ο περιηγητής.
Ο Πύρριχος ήταν ήρωας ή χορευτής, πιθανόν ο Σιληνός με άλλη ονομασία του, που ανατράφηκε κατά την παράδοση στα βουνά της περιοχής. Ο Σιληνός υπήρξε φίλος του Διονύσου που λατρευόταν επίσης στην Λακωνία και ιδιαίτερα στο Γύθειο. Το όνομα Πύρριχος προσθέτει ο συγγραφέας, εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται στην εποχή στη Λακωνία, υπάρχει εξάλλου ακόμη και σήμερα, φυσικά στην νέα του έκφραση «ρούσος» και σε παράγωγα.
Άλλοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η λέξη παράγεται από τον Πύρρο, άλλο όνομα του Νεοπτολέμου, γιου του Αχιλλέα, ο οποίος, σύμφωνα με μια παράδοση, υπήρξε ο πρώτος που χόρεψε την πυρρίχη, μετά τη νίκη του στη σύγκρουση με τον Ευρύπυλο, σύμμαχο των Τρώων. Σύμφωνα με μια άλλη υπόθεση, το όνομα προήλθε από τη λέξη «πυρά» (νεκρική πυρά), γιατί ο Αχιλλέας χόρεψε πρώτα την πυρρίχη γύρω από την πυρά, πάνω στην οποία κάηκε η σορός του φίλου του Πατρόκλου. Πυρρίχη είναι αρχαίος πολεμικός χορός, ο γνωστός μας σήμερα Πυρρίχειος.
Όμως υπάρχει και η εκδοχή ότι πήρε το όνομά του από τη «πύρριχον γην», δηλαδή από μία περιοχή που είχε ξανθοκόκκινο (ρούσο) χρώμα. Πυρρός σημαίνει ξανθοκόκκινος, αυτός που έχει το χρώμα της φωτιάς. Η επονομασία του Νεοπτόλεμου πιθανότατα οφείλεται στο χρώμα των μαλλιών του. Ο Νεοπτόλεμος λοιπόν ήλθε στη Λακωνία για να παντρευτεί την Ερμιόνη, κόρη του Μενελάου και της Ελένης, και προς τιμήν του χτίστηκε η πόλη Πύρριχος. Οι παραδόσεις αυτές δείχνουν ότι υπήρχαν σχέσεις του Αχιλλέα με τη Λακωνία.
Αργότερα με την έναρξη της Ρωμαϊκής εποχής η Πύρριχος υπήρξε μία από τις 18 πόλεις τού Κοινού των Ελευθερολακώνων όπως η Λας και το Οίτυλο.
Επιτύμβιες επιγραφές και άλλα ευρήματα μεταρωμαϊκών χρόνων αλλά και πρώιμων Χριστιανικών μαρτυρούν ότι εκείνα τα χρόνια η Πύρριχος είχε κάποια ακμή.
Κατά την επανάσταση του 1821 στην περιοχή που είναι πλησίον του Δηρού, οι Μανιάτες ώς γνωστόν αντιστάθηκαν στην απόπειρα απόβασης στην Μάνη από τον Ιμπραήμ με επιτυχία. Ανάμνηση τής ένδοξης νίκης αποτελεί το έμμετρο που λέγεται ακόμη και στις μέρες μας.
«Αν σου ξαναρέσει Τούρκο ξαναπέρνα από τον Πούρκο, Τούρκο αν σου καλοφάνει ξαναπάτα τη τη Μάνη».
Πούρκος (Πούρχος) είναι το όνομα Πύρριχος έτσι όπως παραφρασμένο έφτασε μέχρι σήμερα. Εδώ ήταν και η ιδιαίτερη πατρίδα του ήρωα Κροκόδειλου Κλαδά, που οργάνωσε την επανάσταση το 1470, του οποίου η μητέρα καταγόταν από τους Αγίους Σαράντα της Βορείου Ηπείρου.
=============================================
=============================================
Πύρριχος (αρχαία πόλη)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βάση ρωμαϊκού κίονα στην περιοχή
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Πύρριχος.
Ο Πύρριχος ή Κάβαλλος ήταν αρχαία πόλη της Λακωνίας και απέχει από την Αρεόπολη 6 χλμ, ενώ είναι κτισμένος αριστερά της εισόδου πεδιάδας, στο δρόμο με κατεύθυνση το χωριό Χειμάρα.Πίνακας περιεχομένων
Τοποθεσία
Σύμφωνα με τον Παυσανία κατά την περιοδεία που περιγράφει στά Λακωνικά μετά από την πόλη Λάαν, και με στίγμα τον ποταμό Σκύρα προσδιορίζεται η πόλη Πύρριχος,«του ποταμού δε σταδίους τεσσαράκοντα απέχει Πύρριχος εν μεσογαία».
Το σημερινό χωριό Πύρριχος ή Κάβαλος και η ευρύτερη περιοχή έχει ταυτιστεί με την θέση που βρισκόταν η παλιά πόλη.
Ο Παυσανίας αναφέρει φρέαρ στην αγορά της πόλης, που εξυπηρετούσε την ύδρευση των κατοίκων. Τό φρέαρ αυτό, θεωρούσαν ότι το προσέφερε ο Σιληνός σαν δώρο στην πόλη,
«δούναι δε σφίσι τον Σιληνόν νομίζουσι».
Πράγματι το νερό είναι το πολυτιμότερο δώρο για την περιοχή, αφού και η σύζυγος του Ναϊάδα, προσέφερε την ομώνυμη πηγή, στην περιοχή του Κότρωνα. Ακόμα και σήμερα στον οικισμό του Πύρριχου, υπάρχουν δύο πηγάδια, και πιστεύεται ότι σε κάποιο από αυτά αναφέρεται ο περιηγητής.
Ονομασία
Κατά μία εκδοχή πήρε το όνομά του από τον Πύρριχο που είχε καταγωγή την Λακωνία ή την Κρήτη, όπως αναφέρει ο Πολυδεύκης (IV, 99).Ο Πύρριχος ήταν ήρωας ή χορευτής, πιθανόν ο Σιληνός με άλλη ονομασία του, που ανατράφηκε κατά την παράδοση στα βουνά της περιοχής. Ο Σιληνός υπήρξε φίλος του Διονύσου που λατρευόταν επίσης στην Λακωνία και ιδιαίτερα στο Γύθειο. Το όνομα Πύρριχος προσθέτει ο συγγραφέας, εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται στην εποχή στη Λακωνία, υπάρχει εξάλλου ακόμη και σήμερα, φυσικά στην νέα του έκφραση «ρούσος» και σε παράγωγα.
Άλλοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η λέξη παράγεται από τον Πύρρο, άλλο όνομα του Νεοπτολέμου, γιου του Αχιλλέα, ο οποίος, σύμφωνα με μια παράδοση, υπήρξε ο πρώτος που χόρεψε την πυρρίχη, μετά τη νίκη του στη σύγκρουση με τον Ευρύπυλο, σύμμαχο των Τρώων. Σύμφωνα με μια άλλη υπόθεση, το όνομα προήλθε από τη λέξη «πυρά» (νεκρική πυρά), γιατί ο Αχιλλέας χόρεψε πρώτα την πυρρίχη γύρω από την πυρά, πάνω στην οποία κάηκε η σορός του φίλου του Πατρόκλου. Πυρρίχη είναι αρχαίος πολεμικός χορός, ο γνωστός μας σήμερα Πυρρίχειος.
Όμως υπάρχει και η εκδοχή ότι πήρε το όνομά του από τη «πύρριχον γην», δηλαδή από μία περιοχή που είχε ξανθοκόκκινο (ρούσο) χρώμα. Πυρρός σημαίνει ξανθοκόκκινος, αυτός που έχει το χρώμα της φωτιάς. Η επονομασία του Νεοπτόλεμου πιθανότατα οφείλεται στο χρώμα των μαλλιών του. Ο Νεοπτόλεμος λοιπόν ήλθε στη Λακωνία για να παντρευτεί την Ερμιόνη, κόρη του Μενελάου και της Ελένης, και προς τιμήν του χτίστηκε η πόλη Πύρριχος. Οι παραδόσεις αυτές δείχνουν ότι υπήρχαν σχέσεις του Αχιλλέα με τη Λακωνία.
Αξιοθέατα ιερά
Τα αξιοθέατα που αναφέρει ο Παυσανίας, είναι το ιερό της Αρτέμιδος Αστρατείας που κτίσθηκε από τις Αμαζόνες προς τιμή της θεάς, στην Πύρριχο γιατί στη θέση αυτή σταμάτησαν την εκστρατεία τους, και ένα ιερό του Αμαζονίου Απόλλωνα. Τα αγάλματα των δύο θεών ήταν ξόανα, τα οποία είχαν φέρει κατά την παράδοση γυναίκες από το Θερμώδοντα, το ποτάμι στον Εύξεινο Πόντο, στις όχθες του οποίου λεγόταν ότι ζούσαν οι Αμαζόνες.Ιστορικά στοιχεία
Την περίοδο της ακμής της Σπάρτης κατοικείτο από Περιοίκους και υπαγόταν στην επικράτεια της Λακεδαίμονος.Αργότερα με την έναρξη της Ρωμαϊκής εποχής η Πύρριχος υπήρξε μία από τις 18 πόλεις τού Κοινού των Ελευθερολακώνων όπως η Λας και το Οίτυλο.
Επιτύμβιες επιγραφές και άλλα ευρήματα μεταρωμαϊκών χρόνων αλλά και πρώιμων Χριστιανικών μαρτυρούν ότι εκείνα τα χρόνια η Πύρριχος είχε κάποια ακμή.
Κατά την επανάσταση του 1821 στην περιοχή που είναι πλησίον του Δηρού, οι Μανιάτες ώς γνωστόν αντιστάθηκαν στην απόπειρα απόβασης στην Μάνη από τον Ιμπραήμ με επιτυχία. Ανάμνηση τής ένδοξης νίκης αποτελεί το έμμετρο που λέγεται ακόμη και στις μέρες μας.
«Αν σου ξαναρέσει Τούρκο ξαναπέρνα από τον Πούρκο, Τούρκο αν σου καλοφάνει ξαναπάτα τη τη Μάνη».
Πούρκος (Πούρχος) είναι το όνομα Πύρριχος έτσι όπως παραφρασμένο έφτασε μέχρι σήμερα. Εδώ ήταν και η ιδιαίτερη πατρίδα του ήρωα Κροκόδειλου Κλαδά, που οργάνωσε την επανάσταση το 1470, του οποίου η μητέρα καταγόταν από τους Αγίους Σαράντα της Βορείου Ηπείρου.
Παραπομπές
- Ιστορία Μάνης, του Ανάργυρου Κουτσιλιέρη, εκδόσεις Παπαδήμα.
- Παυσανίου, Λακωνικά, του Ιωάννη, Β.Βίγλα, εκδόσεις Μοριάς.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
=============================================
